Chế phẩm sinh học được nhiều người biết đến là những chế phẩm có ích cho con người và cả môi trường. Phần lớn cho rằng chế phẩm sinh học đã và đang là xu thế lâu dài trong nhiều năm tới nhằm thay thế các sản phẩm chưa được tối ưu về mặt lợi ích cho người dùng và môi trường. Nhưng để hiểu sâu hơn về cụm từ “chế phẩm sinh học” thì nhiều người còn khá mơ hồ vì hiện nay trên các diễn đàn, các trang môi trường hay các công cụ trên internet được người dùng khai thác với những câu hỏi như chế phẩm sinh học là gì? vì sao chế phẩm sinh học đang là xu thế trong nhiều năm tới? hay những lợi ích mà chế phẩm sinh học mang lại,… Từ đó cho thấy rằng chế phẩm sinh học được nhiều người quan tâm và muốn hiểu rõ hơn về những chế phẩm sinh học. Vì thế, trong bài viết hôm nay MOITRUONGDEAL sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cụm từ “Chế phẩm sinh học”.

Chế phẩm sinh học là gì?

Chế phẩm sinh học có tên khoa học là probiotics theo nghĩa gốc, "biotic" hay "biosis" từ chữ "life" là đời sống, và "pro" là thân thiện, nên probiotic có thể hiểu là những chế phẩm được chế xuất từ các loại lợi khuẩn thuộc nhóm các vi khuẩn sống và là những vi sinh vật sống, chủ yếu đây là vi khuẩn, tương tự các vi sinh vật có lợi tự nhiên cho con người và thân thiện với môi trường.

Tóm gọn lại chế phẩm sinh học là những chế phẩm được chế xuất với mục đích thân thiện với đời sống con người và môi trường mà những vi sinh vật trong chế phẩm vẫn còn sống và hoạt động khi ta ứng dụng.

Một số dòng chế phẩm sinh học được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay. Photo by Moitruongdeal

Công dụng của chế phẩm sinh học như thế nào?

Chế phẩm sinh học được ứng dụng trong đời sống rất đang dạng như: Dùng để phòng bệnh cho động vật, thực vật và cả con người nhờ cơ chế kích thích sự gia tăng của các vi khuẩn có lợi vào cơ thể động vật, con người hay vào môi trường để thực vật hấp thụ.

A. Trong ngành chăn nuôi

Trước đây, ngành chăn nuôi người ta sử dụng thuốc kháng sinh để trị bệnh trên vật nuôi trong một thời gian dài, điều này đã gây ra vấn đề lớn đó là dư thừa chất kháng sinh trong vật nuôi, tạo ra các cơ chế kháng khuẩn cũng như làm mất cân bằng các men tiêu hoá trong đường ruột, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của vật nuôi. Hơn nữa nhu cầu của con người đối với các sản phẩm trong chăn nuôi sạch và an toàn trên thế giới ngày càng cao.

Vì thế nếu sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh trong chăn nuối khiến lượng thuốc kháng sinh trong thành phẩm quá cao, làm cho việc xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi rất khó khăn thậm chí là bị nước nhập khẩu trả hàng và cấm nhập khẩu vào nước ngoài.

Bên cạnh việc ngăn chặn dịch bệnh trong chăn nuôi bằng cách sản sinh ra các chất hoá học có tác dụng diệt các vi khuẩn gây bệnh bám trên thành ruột của vật chủ, các vi khuẩn có lợi trong chế phẩm sinh học còn có khả năng ạnh tranh vị trí bám vào thức ăn trong thành ruột với các vi sinh vật gây bệnh, không cho phép các vi sinh vật có hại bám vào cơ thể vật nuôi, nhờ vậy giúp ngăn ngừa dịch bệnh, đảm bảo sức khoẻ cho vật nuôi.

2. Giúp cải thiện hệ tiêu hóa cho vật nuôi:

Các dòng chế phẩm sinh học giúp cải thiện hệ tiêu hóa cho vật nuôi có chứa các en-zim ngoại bào như: as protease, amilaza, lipaza,… và cung cấp các dưỡng chất phát triển cần thiết như vitamin, axit béo, axit amin,… Các vi khuẩn vi sinh như bacteroides và clostridium sp đã cung cấp dinh dưỡng cho cá, đặc biệt là cung cấp các axit béo và vitamin. Ngoài ra, một số vi khuẩn có thể tham gia vào quá trình tiêu hoá của động vật hai mảnh vỏ bằng cách sản xuất ra các enzyme ngoại bào như protease, amilaza, lipaza và cung cấp dưỡng chất phát triển cần thiết như vitamin, axit béo, axit amin. Vì thế chế phẩm sinh học chính là nguồn cung cấp dinh dưỡng và enzyme cho bộ máy tiêu hoá của các vật nuôi.

3. Giảm mùi hôi chuồng trại:

Lượng phân và chất thải ở những khu chăn nuôi gia súc, gia cầm phát sinh anmonia gây ra chất độc và làm ô nhiễm môi trường không khí xung quanh. Việc sử dụng chế phẩm sinh học xử lý nước thải chăn nuôi, hay chất thải chăn nuôi sẽ giúp bạn giải quyết từ khâu phân, chất thải, giảm khí độc, giảm vi khuẩn có hại trong quá trình chăn nuôi.

4. Xử lý các yếu tố môi trường trong ao nuôi thủy sản:

Có khả năng làm sạch ao nuôi thông qua việc xử lý tảo, làm giảm mật độ BOD và TSS. Ngoài ra, sản phẩm còn giúp làm giảm hàm lượng các khí độc như: NH3, NO2, H2S,..., xử lý phân hủy các chất hữu cơ tích tụ trong ao nuôi, cải thiện các yếu tố môi trường, ngăn chặn bùng phát dịch bệnh, tôm cá phát triển khỏe mạnh tăng năng suất.

B. Trong ngành nông nghiệp và trồng trọt

Nhiều loại chế phẩm sinh học được bổ sung vào đất nhằm giúp đất màu tơi xốp, giàu dinh dưỡng, giúp cây trồng phát triển tươi tốt. Có một số chế phẩm sinh học còn có khả năng kiểm soát côn trùng gây hại cho cây trồng như vi khuẩn Lactobacillus, bifidobacterium, phototrophic batteria, lactic acid batteria, yeast, enterococcus … ngoài ra các chế phẩm vi sinh còn được sử dụng ủ phân (phân cá, phân chuồng, phân bánh dầu, compost, v.v).

C. Trong đời sống sinh hoạt hàng ngày

Một số loại chế phẩm sinh học dùng để xử lý mùi hôi bải rác, bể phốt, cống rãnh, xử lý hầm cầu bị đầy. Cũng có một số loại được ứng dụng để thông tắc bồn rửa bát, xử lý dầu mỡ gây nghẹt đường ống và bể chữa mỡ.

D. Trong ngành công nghiệp xử lý nước thải

Tại một số hệ thống nước thải, phương pháp ứng dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước thải được ứng dụng tương đối rộng rãi vì mang lại hiệu quả cao trong việc xử lý các chất hữu cơ hòa tan trong nước thải, hoặc các chất vô cơ như: H2S, Ammonia, nitơ,... Không những vậy, việc ứng dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước thải còn thân thiện với môi trường hơn so với những giải pháp xử lý nước thải nhờ phương pháp hóa - lý.

Vì sao chế phẩm sinh học đang là xu thế?

Từ những công dụng và lợi ích mà chế phẩm sinh học mang lại cho bạn được MOITRUONGDEAL chia sẻ ở phía trên thì bạn sẽ tự khắc có câu trả lời cho bản thân mình. Những sản phẩm nào mang lại lợi ích cho con người và thân thiện với môi trường thì hiển nhiên nó chính là xu thế trong những năm tới khi mà thực trạng ô nhiễm môi trường đang vượt mức báo động như hiện nay.

Nguồn: Môi Trường Deal t/h.